Tani ọlọrun iku?
|
|
Akoko lati ka 4 mi
Nje o lailai yanilenu ti o Olorun Iku se ni Greek itan aye atijọ? Idahun si le ṣe ohun iyanu fun ọ. Pantheon Gíríìkì kún fún àwọn òrìṣà fífani-lọ́kàn-mọ́ra, Ọlọ́run Ikú kò sì yàtọ̀. Nínú àpilẹ̀kọ yìí, a máa ṣàyẹ̀wò ẹ̀dá ìtàn àròsọ tó ń darí ìgbésí ayé lẹ́yìn náà àti àwọn ìtàn tó yí i ká. Jẹ ká besomi ni.
Greek itan aye atijọ: Akopọ
Ṣaaju ki a to lọ sinu Ọlọrun Ikú, o ṣe pataki lati ni oye ipilẹ ti Awọn itan aye atijọ Giriki. Awọn Hellene gbagbọ ninu pantheon ti awọn oriṣa ati awọn ọlọrun ti o ṣe akoso awọn ẹya oriṣiriṣi ti igbesi aye. Awọn oriṣa wọnyi ni a fihan bi eniyan-bi eniyan ṣugbọn wọn ni awọn agbara ati awọn agbara ti o ju ti ẹda lọ.
Awọn Hellene ṣẹda awọn arosọ lati ṣe alaye awọn iṣẹlẹ adayeba, ihuwasi eniyan, ati ipilẹṣẹ ti agbaye. Awọn itan wọnyi ti kọja nipasẹ awọn iran ati di apakan pataki ti aṣa Giriki.
Ta ni Ọlọrun Ikú?
Ọlọrun Ikú ni Awọn itan aye atijọ Giriki jẹ Hades. Òun ni alákòóso ayé abẹ́lẹ̀ àti lẹ́yìn ikú, èyí tí a tún mọ̀ sí ìjọba àwọn òkú. Hades jẹ ọmọ ti Cronus ati Rhea, ṣiṣe ni arakunrin ti Zeus ati Poseidon. Lẹhin iṣẹgun wọn lori awọn Titani, Zeus, Poseidon, ati Hades ṣe ọpọlọpọ lati pinnu tani yoo ṣe akoso apakan ti agbaye. Hédíìsì fa koríko tó kúrú jù lọ, ó sì di alákòóso ayé abẹ́lẹ̀.
Hédíìsì ni a sábà máa ń fi hàn gẹ́gẹ́ bí ẹni rírorò, tí òkùnkùn bò mọ́lẹ̀, tí ajá olóri mẹ́ta rẹ̀, Cerberus sì ń bá a lọ. A kò ṣe àfihàn rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ẹni ibi tàbí oníwà ìkà ṣùgbọ́n kàkà bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ẹni tí kò jìnnà síra tí ń ṣàkóso àwọn òkú láìṣojúsàájú.
Awọn itan ati Awọn aami ti Hades
Hades ni awọn itan diẹ ti a yasọtọ si i, ati awọn ti o ṣọwọn interacts pẹlu mortals. Ọkan ninu awọn itan olokiki julọ nipa rẹ ni ifasilẹ ti Persephone. Hades ṣubu ni ifẹ pẹlu Persephone, ọmọbinrin Demeter, o si mu u lọ si abẹlẹ lati jẹ ayaba rẹ. Demeter jẹ ibanujẹ ati pe o fa iyan lori Earth titi ti Zeus yoo ṣe laja ati ṣeto fun Persephone lati lo oṣu mẹfa ti ọdun pẹlu Hades ati oṣu mẹfa pẹlu iya rẹ lori Earth. Itan yii ṣe alaye iyipada ti awọn akoko, pẹlu igba otutu ti o nsoju awọn oṣu ti Persephone lo ni abẹlẹ.
Awọn aami Hades ni ibatan si ipa rẹ gẹgẹbi oludari ti abẹlẹ. Àṣíborí rẹ̀ jẹ́ kí a kò lè fojú rí, ọ̀pá rẹ̀ sì lè dá ìmìtìtì ilẹ̀. Òrìṣà ikú tún ní í ṣe pẹ̀lú ọrọ̀, nítorí pé àwọn ohun alumọ̀ oníyebíye ti ń wá láti ilẹ̀ ayé. Nínú àwọn ìtàn àròsọ kan, Hédíìsì jẹ́ onídàájọ́, ó ń wọn ẹ̀mí àwọn òkú, ó sì ń pinnu àyànmọ́ wọn lẹ́yìn náà.
Ọlọrun Ikú ni Awọn itan aye atijọ Giriki jẹ Hades, alaṣẹ labẹ aye ati lẹhin igbesi aye. Àwòrán rẹ̀ sábà máa ń jẹ́ ẹni tí kò fọwọ́ ara rẹ̀ múlẹ̀, ó sì sábà máa ń fi hàn pé ó jẹ́ ibi tàbí àbùkù. Hades ni nkan ṣe pẹlu awọn aami bii ibori rẹ, oṣiṣẹ, ati ọrọ, ati pe o ni awọn itan diẹ ti a yasọtọ fun u. Ifasilẹ ti Persephone jẹ ọkan ninu awọn itan olokiki julọ nipa Hades ati ṣe alaye iyipada ti awọn akoko.
Itan arosọ Greek kún fún àwọn òrìṣà fífani-lọ́kàn-mọ́ra, Hédíìsì sì jẹ́ ọ̀kan lára ọ̀pọ̀lọpọ̀. Nípa òye àwọn ìtàn àròsọ wọ̀nyí, a lè jèrè òye sí àṣà àti ìgbàgbọ́ Gíríìkì ìgbàanì. A nireti pe nkan yii ti ni itẹlọrun idi wiwa rẹ ati fun ọ ni alaye to niyelori nipa Ọlọrun Iku ati Awọn itan aye atijọ Giriki.
Ni anfani lati Awọn agbara ti awọn Ọlọrun Giriki ati Sopọ si wọn pẹlu Awọn ipilẹṣẹ
Iku ni Greece atijọ
Iku ni Greece atijọ: Irin-ajo ti o kọja Awọn alãye
Iku ni Greece atijọ kii ṣe opin nikan, ṣugbọn iyipada kan. Fidimule ninu awọn itan aye atijọ ati awọn aṣa aṣa wọn, awọn Hellene woye iku bi ọna aye si ijọba miiran ati ṣetọju awọn ilana isinmọ lati bọwọ fun oloogbe naa. Awọn igbagbọ ati awọn iṣe wọn ni ayika iku funni ni awọn oye ti o jinlẹ si bi wọn ṣe loye igbesi aye, igbesi aye lẹhin, ati iwọntunwọnsi elege laarin awọn mejeeji.
Aye, Iku, ati Lẹhin Aye
Àwọn Gíríìkì ìgbàanì gbà gbọ́ pé gbàrà tí ẹnì kan bá ti kú, ọkàn wọn yà kúrò nínú ara wọn, wọ́n sì rin ìrìn àjò lọ sí abẹ́ ayé, tí òrìṣà Hédíìsì ń ṣàkóso. Aye abẹlẹ yii, ti igbagbogbo tọka si bi 'Hades' pẹlu, jẹ aaye ojiji nibiti awọn ẹmi, ti a mọ si 'awọn iboji,' gbe. Sibẹsibẹ, kii ṣe gbogbo awọn ẹmi ni iriri ayanmọ kanna. Àwọn wọnnì tí wọ́n gbé ìgbésí-ayé oníwà funfun ni a fi àlàáfíà ayérayé san èrè ní Àwọn pápá Elysia, paradise kan nínú ayé abẹ́lẹ̀. Ní ìyàtọ̀ pátápátá síyẹn, àwọn ọkàn tó ṣe àwọn ìwàkiwà tó burú jáì dojú kọ ìjìyà àìlópin nínú Tartarus, ọ̀gbun àìnísàlẹ̀ ìdálóró.
Awọn ilana ti Passing
Akoko iku jẹ ibakcdun pataki si awọn Hellene. Nigbati o ba ku, owo kan ni a maa n gbe si ẹnu oloogbe, sisanwo si Charon, ọkọ oju-omi kekere ti o gbe awọn ẹmi kọja odo Styx si abẹlẹ. Ilana yii ṣe idaniloju aye ailewu ti o lọ kuro.
Awọn iṣe isinku jẹ pataki bakanna. Wọ́n fọ àwọn ara, wọ́n fòróró yàn, wọ́n sì fi aṣọ tó dára lọ́ṣọ̀ọ́. Àwọn obìnrin tí ń ṣọ̀fọ̀ sábà máa ń kọrin ẹkún, nígbà tí wọ́n sì ń ṣe àpèjúwe fún olóògbé náà. Lẹ́yìn ìsìnkú náà, àsè kan wáyé. Awọn irubo wọnyi jẹ mejeeji bi idagbere si awọn ti o lọ kuro ati irisi catharsis fun awọn alãye.
Monuments ati Memorials
Awọn ami isamisi ati awọn ibi-iranti ti a npe ni 'steles' ni a ṣe ni igbagbogbo ni iranti awọn okú. Àwọn wọ̀nyí ni wọ́n gbẹ́ lọ́nà dídíjú, tí wọ́n sábà máa ń ṣàpẹẹrẹ àwọn ìran láti inú ìgbésí ayé olóògbé náà tàbí àwọn àmì tó ní í ṣe pẹ̀lú ikú. Awọn iranti wọnyi kii ṣe owo-ori fun awọn ti o lọ nikan ṣugbọn o tun jẹ afihan ipo awujọ wọn ati ọ̀wọ̀ idile fun wọn.
Iku ninu Litireso ati Imoye
Awọn iwe Giriki, paapaa awọn ajalu, ṣe iwadii awọn akori ti iku. Àwọn onímọ̀ ọgbọ́n orí, pẹ̀lú, jìn sí ìtumọ̀ àti ìtumọ̀ ikú. Fún àpẹẹrẹ, Socrates ka ikú sí ìtúsílẹ̀ kúrò nínú ara, tí ń jẹ́ kí ọkàn lè ní irú ìwàláàyè gíga.
Ní ìparí, ikú ní Gíríìsì ìgbàanì jẹ́ ọ̀nà ìgbésí ayé ojoojúmọ́, tí ń nípa lórí iṣẹ́ ọnà, ìwé ìkẹ́kọ̀ọ́, àti ìrònú ìmọ̀ ọgbọ́n orí. Kò bẹ̀rù bẹ́ẹ̀ ni a kọ̀ ọ́ ṣùgbọ́n a gbà mọ́ra gẹ́gẹ́ bí èyí tí kò ṣeé yẹ̀ sílẹ̀, ìṣàkóso ìyípadà nínú wíwàláàyè ènìyàn. Nipa agbọye awọn iwoye wọn ati awọn ilana iṣe ni ayika iku, a le jèrè awọn oye ti o niyelori si imọriri jijinlẹ ti awọn Hellene atijọ fun igbesi aye ati awọn ohun ijinlẹ ti o kọja.
